Ostatnio Mój Klient zwrócił się do mnie o pomoc w sytuacji, którą przedstawię poniżej. Na cmentarzu komunalnym jest pochowana w grobie ziemnym rodzina mojego Klienta. W bezpośrednim sąsiedztwie jest grób innej rodziny, zaś pomiędzy tymi grobami pozostawała dotychczas niewielka niezagospodarowana przestrzeń. Na jej terenie – za Klienta i zarządcy cmentarza zgodą – miał zostać postawiony grób murowany o szerokości 100 cm. Obecnie, na skutek prac podjętych przez sąsiada rozebrano część wyłożonego przez Klienta chodnika z betonowych płyt i dostawiono z prawej części nagrobek o szerokości 135 cm. Zarówno Mój Klient, jak i zarządca cmentarza zwrócili się do stawiających grób o zaniechanie czynności odwołując się do treści wydanej zgody, jednak bezskutecznie.
W związku z powyższym mój Klient jest ciekawy czy może żądać przywrócenia stanu poprzedniego i usunięcia grobowca, którego rozmiary są zbyt duże.
Pomoc, a raczej droga prawna którą możemy zrealizować swoje roszczenie zależy od etapu na jakim znajduje się rozbudowa sąsiedniego grobowca.
Jeśli możemy stwierdzić, że jest to proces rozpoczęty, a jeszcze nie zakończony wówczas możemy rozważyć wystąpienie z roszczenie z art. 347 § 1 kodeksu cywilnego, ale pod warunkiem, że od rozpoczęcia rozbudowy nie upłynął miesiąc.
Jeśli zaś proces rozbudowy jest bardziej zaawansowany albo upłynął okres, o którym mówi art. 347 § 1 kodeksu cywilnego, wówczas pozostaje nam skorzystanie z regulacji zawartej w art. 344 § 1 kodeksu cywilnego, która chroni przed samowolnym naruszeniem posiadania ze strony osoby trzeciej, a celem jej jest przywrócenie stanu poprzedniego to znaczy sprzed rozbudowy.
To o czym należy pamiętać to to, aby nie oczekiwać zbyt długo z wystąpieniem do sądu z roszczeniem albowiem ochrona przysługuje nam przez rok od stwierdzenia naruszenia.
Skorzystanie z obu wskazanych rozwiązań prawnych wymaga od strony, która występuje z roszczeniem udowodnienie dotrzymania terminu który ma charakter zawitym. Co oznacza, że po jego upływie wystąpienie na drogę sądową nie zasłuży na ochronę prawną, a sąd oddali powództwo.
Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Infrastruktury z dnia 7 marca 2008 r. w sprawie wymagań, jakie muszą spełniać cmentarze i groby nagrobek nie może przekraczać rozmiarów grobu. Szerokość spornego nagrobka wynosi 135 cm (przy grobie 100 cm), co jest niezgodne zarówno z przepisami wyżej wymienionego rozporządzenia Ministra Infrastruktury, jak i regulaminem obowiązującym na cmentarzu. Powyższe prowadzi do wniosku, że roszczenie mojego Klienta ma duże szanse na powodzenie. W efekcie procesu sąd nakaże usunąć płytę otaczającą nagrobek wraz z podmurówka oraz odbudować chodnik po stronie nagrobka rodziców mojego Klienta.
Poprzez postawienie nagrobka znacznych rozmiarów sąsiednia rodzina naruszyła posiadanie grobu rodziców mojego Klienta. Obie strony mają prawo do pielęgnacji grobu i kultu pamięci po zmarłych bliskich. Jednak nie może być tak, że prawo jednej osoby do takiego kultu i do posiadania grobu wyprzedza i narusza prawo innej osoby.
Powyższa sytuacja, wydarzyła się na świeżo. Na starych cmentarzach, które mają swój klimat i urok często można spotkać sytuacje, że jeden nagrobek zachodzi na drugi, uniemożliwiając swobodne przemieszczanie się pomiędzy nimi. Powyższe jest przykładem zaniechań, których obecnie już nie można wyprostować z powodu bardzo krótkiego okresu na wystąpienie z roszczeniem o zaniechanie naruszeń w przypadku rozbudowy grobu ponad miarę.
